De opvang van Oekraïense vluchtelingen door particuliere gastgezinnen is hartverwarmend. Wij kunnen ons voorstellen dat u als gastgezin veel vragen heeft. Hieronder leest u de antwoorden op vragen die regelmatig aan ons of andere hulporganisaties gesteld worden.

Opvang

Waar worden de vluchtelingen opgevangen?

Sommige Oekraïners die naar Nederland komen, verblijven bij familie, vrienden of kennissen. Voor vluchtelingen die geen slaapplek bij vrienden of familie hebben, zorgt de Nederlandse overheid voor een slaapplek. De eerste gemeentelijke opvanglocaties in Nederland voor Oekraïners zijn inmiddels geopend. Hier kunnen vluchtelingen terecht voor basisvoorzieningen als een bed, eten en medische zorg.

In de regio Haaglanden worden alle vluchtelingen die geen slaapplek hebben aangemeld bij de Broodfabriek in Rijswijk. Vanuit daar wordt voor hen een slaapplek geregeld in de noodopvang.

Iedere gemeente moet noodopvang regelen voor een bepaald aantal personen. Midden-Delfland moet voorlopig noodopvang regelen voor 51 personen. Voor deze noodopvang werken wij samen met de gemeente Westland. Deze personen verblijven nu in een hotel in Westland.

Wij zijn op zoek naar locaties waar wij de vluchtelingen voor de middellange termijn op kunnen vangen binnen onze eigen gemeente. De woonlocatie Euterpe in Maasland wordt hiervoor ontwikkeld.

Waar kan ik terecht als ik een opvanglocatie ( voor minder dan 8 personen) wil aanbieden?

Wilt u een of meerdere vluchtelingen bij u thuis laten logeren of heeft u andere woonruimte beschikbaar? U kunt zich dan aanmelden via Takecarebnb(externe link). Deze organisatie bemiddelt tussen vluchtelingen en gastgezinnen.
Als u zich heeft aangemeld wordt u gebeld door TakecareBnB. Zij stellen u dan een paar vragen (screening). Na een succesvol gesprek wordt de informatie over uw locatie gedeeld met de betreffende overheidsinstantie. Als er een opvangplek voor een vluchteling nodig is dan kunt u vervolgens worden benaderd.


Realiseer u wel dat de opvang naar alle waarschijnlijkheid langer dan twee weken gaat duren en een verblijf dus langdurig kan zijn.
Daarnaast kunt u op de site van Takecarebnb tips vinden voor het opvangen van vluchtelingen (10 tips voor het opvangen van een vluchteling - Takecarebnb).

Ik heb een grote opvanglocatie (voor meer dan 8 personen) beschikbaar. Waar kan ik terecht?

Wilt u een opvanglocatie beschikbaar stellen waar grotere groepen vluchtelingen onderdak kunnen krijgen, zoals een vakantiepark, hotel of bedrijfspand? Wij vragen u om dan contact op te nemen met de gemeente via het speciale emailadres oekraine@middendelfland.nl.

Uw locatie wordt dan meegenomen in de inventarisatie en mocht het nodig zijn om uw locatie in te zetten voor de opvang van vluchtelingen dan nemen we contact met u op.

Ontvang ik een vergoeding voor het aanbieden van opvang?

Nee, u ontvangt geen gemeentelijke vergoeding voor de opvang van vluchtelingen. Er bestaat ook geen regeling/vergoeding voor stijging van de energiekosten als gevolg van het opvangen van Oekraïners.


De vluchteling kan leefgeld aanvragen bij de gemeente. Wellicht dat de vluchteling een deel van dat leefgeld aan u wil geven als compensatie voor het verblijf, maar dit bepaald hij/zij voor zichzelf. Het is aan de bewoner die de opvangplek aanbiedt en de vluchteling om onderling afspraken te maken over financiën, zorgverlening, ondersteuning, huisregels etc.. De gemeente heeft hierin geen rol.
Kijk op de website van Vluchtelingenwerk(externe link) voor actuele informatie over het 'laten logeren van vluchtelingen'

Ik heb al vluchtelingenn opgevangen. Kan ik ergens om praktische hulp vragen?

U staat er als gastgezin niet alleen voor. Participe en het Rode Kruis(externe link) kunnen u helpen, bijvoorbeeld bij praktische vragen.

Daarnaast verzorgt VluchtelingenWerk spreekuren voor de vluchtelingen, gastgezinnen en inwoners. Deze zijn vrij toegankelijk en u kunt daar terecht met vragen over uiteenlopende onderwerpen, zoals huisvesting, financiën en juridische zaken.

Ook heeft het Rode Kruis een whatsapp hulplijn voor Oekraïners. Hier kunnen mensen in het Oekraïens en Engels hulpvragen stellen en krijgen in dezelfde taal antwoord. De whatsapp hulplijn vluchtelingen is te bereiken via: 06-48158053


Voor Nederlandstaligen is er een nummer voor hulpvragers en hulpaanbieders: 070-4455888. Dit is op werkdagen bereikbaar tussen 9.00 en 21.00 uur.

Heeft het aanbieden van een slaapplaats consequenties voor mijn toeslagen of belastingen?

Het aanbieden van particuliere opvang aan Oekraïners kan op lange termijn gevolgen hebben voor uw toeslagen. Voor de korte termijn hoeft u zich geen zorgen te maken. Zodra er meer duidelijkheid is over de verblijfsstatus van de vluchtelingen, wordt ook bekend wat de gevolgen op uw toeslagen, gemeentelijke belastingen of uitkering kunnen zijn.

Bijstandsuitkering

Als iemand met een uitkering tijdelijk verblijf biedt aan een vluchteling heeft dit geen gevolgen voor zijn uitkering. Personen die tijdelijk inwonen bij een bijstandsgerechtigde, tellen niet mee voor de kostendelersnorm. Het is aan de gemeente om vast te stellen of er sprake is van tijdelijk verblijf. Over het algemeen wordt een richtlijn van 6 maanden gehanteerd als termijn om nogmaals te beoordelen of het nog steeds tijdelijk is. Zowel van de hoofdbewoner als van de persoon in kwestie moet het de intentie zijn om de situatie zo kort mogelijk te laten duren. We verwachten wel van u dat u deze verandering in de leefsituatie meldt bij de gemeente.


AOW

AOW-gerechtigden kunnen voor een half jaar een vluchteling in huis nemen, zonder dat dit gevolgen heeft voor de uitkeringshoogte. De AOW-gerechtigden moeten deze verandering in de leefsituatie wel direct te melden bij de Sociale Verzekeringsbank.

Ik heb contact met Oekraïners die naar Nederland willen komen. Mag ik hen ophalen?

De situatie aan de grens met Oekraïne is erg onduidelijk en sterk aan verandering onderhevig. Wij kunnen geen actuele informatie verstrekken over de situatie bij grensovergangen en opvang- en registratiecentra aan de grens. We kunnen je niet vertellen of het feitelijk mogelijk is om mensen daar op te halen.

Rijksoverheid geeft daarom ook aan dat het onveilig is om naar Oekraïne te reizen. Dat geldt ook voor grensgebieden in buurlanden. Het dringende advies is daarom om er niet naartoe te gaan. Het maakt niet uit wat uw situatie is. Of welke goede bedoelingen u heeft. Steun in plaats daarvan vluchtelingen vanuit Nederland.

Het is voor veel Oekraïners mogelijk om visumvrij naar Nederland te reizen. Wanneer Oekraïners aan de voorwaarden voor visumvrij reizen voldoen kunnen zij legaal naar Nederland reizen. Zo moeten zij bijvoorbeeld een biometisch paspoort hebben (ook wel een e-paspoort of een digitaal paspoort genoemd). Dit is een traditioneel paspoort met een ingebouwde chip die biometrische informatie bevat die kan worden gebruikt om de identiteit van de paspoorthouder te verifiëren. Aan hen hulp bieden is niet strafbaar.

Of Oekraïense vluchtelingen naar Nederland komen is hun eigen keuze. Persoonlijke omstandigheden, zoals familie elders in Europa, kunnen hier een belangrijke rol in spelen. De gemeente kan hier geen advies in geven. Kijk voor meer informatie op de website van de Immigratie- en Naturalisatiedienst(externe link) (IND)

Ik heb contact met vluchtelingen uit Oekraïners in Nederland die om advies vragen. Hoe kom ik aan informatie voor hen?

Veel vragen over rechten en plichten van Oekraïners in Nederland zijn nog onduidelijk. Op de website van Europa Decentraal(externe link) is informatie te vinden over de rechten van Oekraïense vluchtelingen in Nederland.


Informatie over de verblijfsstatus en procedure vindt u bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).

Wat te doen met huisdieren meegenomen uit Oekraïne?

Vluchtelingen die een huisdier hebben meegenomen dienen zo snel als mogelijk contact op te nemen met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) om het huisdier aan te nemen. Daarnaast dienen ze zo snel als mogelijk een dierenarts in de buurt van hun verblijfplaats te bezoeken. Indien nodig kan daar het huisdier worden gevaccineerd tegen rabiës (hondsdolheid). Van belang is om voorafgaand aan dit bezoek het dier zoveel mogelijk afgeschermd te houden van andere (huis)dieren of mensen.


Speciaal voor hulp voor huisdieren van vluchtelingen heeft een groot aantal dierenhulporganisaties een centraal meldpunt opgezet waar hulp wordt geboden en gecoördineerd. Dit meldpunt is bereikbaar op telefoon 088 811 33 33 en e-mail: info@hulpvoordierenuitoekraine.nl . Meer informatie hierover vind je op de website www.hulpvoordierenuitoekraine.nl(externe link).

Registreren bij de gemeente

Hoe regel ik de inschrijving in de Basisregistratie Personen (BRP)?

Ook in Midden-Delfland worden vluchtelingen uit Oekraïne opgevangen, omdat zij niet veilig meer zijn in hun eigen land. De gemeente wil graag weten hoeveel Oekraïense vluchtelingen in de gemeente opgevangen worden. Daarom roepen wij gastgezinnen op om samen met hun Oekraïense gasten naar het gemeentehuis te komen. Wij schrijven de Oekraïense vluchtelingen dan in in de Basisregistratie Personen (BRP).

Ook voor de mensen uit Oekraïne is het belangrijk dat zij ingeschreven worden in de BRP. Die inschrijving is nodig om allerlei administratieve/ financiële zaken te kunnen regelen. Zo kunnen zij daarna bij een bank naar keuze  een bankrekening aanvragen en een beroep doen op leefgeld.

Afspraak maken

Medewerkers van ons KCC verzorgen de inschrijving in de BRP. Gastgezinnen kunnen een afspraak maken voor de Oekraïense vluchtelingen. Het is fijn als de mensen uit Oekraïne een begeleider meenemen, zodat die begeleider kan helpen met de gang van zaken in ons gemeentehuis.

De afspraak voor inschrijving in de BRP maakt u telefonisch via telefoonnummer 015- 380 41 11.

Meer informatie

Wilt u meer weten over de opvang van vluchtelingen uit Oekraine? Bekijk onze website www.middendelfland.nl/oekraine. Vragen kunt u mailen naar oekraine@middendelfland.nl

Ik heb al vluchtelingen opgevangen. Is het nodig dat ik dit meld bij de gemeente?

Ja, dat is ontzettend belangrijk. Wij kunnen de vluchtelingen dan inschrijven in de Basisregistratie Personen (BRP). Dit is belangrijk, omdat wij dan weten dat ze in onze gemeente verblijven en op welke locatie. Dat maakt het mogelijk om ondersteuning te bieden. Ook zorgt een registratie bij het BRP ervoor dat de vluchteling een BSN nummer krijgt. Dit nummer is belangrijk om in een latere fase leefgeld te ontvangen en voor het regelen van zorg en onderwijs.


Om de registratie succesvol te laten verlopen is het belangrijk dat u thuis alvast samen met de vluchtelingen enkele formulieren invult, zoals het inlichtingenformulier en het toestemmingsformulier bewoning.

Vervolgens maakt u een afspraak met de gemeente voor de BRP registratie. U kunt hiervoor bellen naar het Klant Contact Centrum via telefoonnummer (015) 380 41 11.  Wij maken voor u een afspraak. De ingevulde formulieren neemt u dan mee naar de afspraak.


Oekraïners die een (verlopen) paspoort of een Oekraïense identiteitskaart hebben worden direct ingeschreven.
Als een Oekraïner niet of onvoldoende gedocumenteerd is en de gemeente kan de identiteit of nationaliteit niet vaststellen, dan kan deze persoon verwezen worden naar de Oekraïense ambassade. De ambassade kan de persoon verifiëren en een certificaat afgeven waarin de identiteit en nationaliteit wordt bevestigd.
Oekraïners kunnen dit document aanvragen tijdens het inloopspreekuur van de consulaire afdeling van de Oekraïense ambassade op werkdagen van 09:00-13:00 op Zeestraat 78, 2518 AD Den Haag.

Kinderen zonder paspoort kunnen met hun ouders worden ingeschreven in de BRP bij de gemeente. Ouders kunnen bij gebrek aan overige documenten een verklaring onder eed of belofte afleggen, waarmee de gemeente de identiteit van de kinderen vaststelt. Vervolgens schrijft de gemeente ook deze kinderen in. Dit is een uitzondering op de standaardregel dat hiervoor een identiteitsbewijs nodig is. Deze uitzondering is alleen toepasbaar voor deze doelgroep in de huidige omstandigheden.

Moeten de vluchtelingen asiel aanvragen in Nederland?

Oekraïners mogen 90 dagen visumvrij reizen in de Europese Unie en hoeven dus geen asiel aan te vragen om legaal in Nederland te verblijven.

Wat moet een vluchteling doen na het verstrijken van de eerste 90 dagen (kort verblijf)?

Nederland en andere EU-landen werken aan een regeling voor Oekraïners die tijdelijk bescherming willen vanwege de oorlog in eigen land. Op de website van de IND(externe link) kunt u hierover de laatste informatie lezen. Tot die tijd hoeven vluchtelingen zich geen zorgen te maken over het recht op verblijf in Nederland.

Oekraïners kunnen er nu en in de toekomst altijd voor kiezen om een asielverzoek in te dienen. Dat kan bijvoorbeeld verstandig zijn als duidelijk wordt dat iemand ook na de oorlog niet terug zal kunnen keren. Wie vreest voor vervolging door wie het dan in het land voor het zeggen heeft, kan dan alsnog om asiel in Nederland vragen.

Oekraïners die besluiten asiel aan te vragen, verblijven in de reguliere COA-opvanglocaties (asielzoekerscentra en noodopvang). De opvangsituatie van asielzoekers in Nederland is momenteel overbezet en daarom is er noodopvang in kazernes, boten, hallen en tenten. Asielzoekers hebben hier weinig privacy en alleen de basisvoorzieningen zijn geregeld als een bed en eten. Hoe lang ze daar zullen blijven, en of ze uiteindelijk ook een woning nodig hebben is op dit moment nog niet te zeggen. Dit hangt af van hoe de oorlog zich zal ontwikkelen.

Zorg

Kunnen Oekraïense vluchtelingen (medisch noodzakelijke) hulp krijgen en wordt dit vergoed?

Ja. De hulpverlener die deze zorg heeft geleverd kan de zorgkosten declareren bij het CAK.

De rekening wordt dan betaald uit de Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg voor onverzekerden. Oekraïense vluchtelingen die asiel hebben aangevraagd zijn verzekerd via de Regeling Medische zorg Asielzoekers. Voor kinderen onder de 18 jaar geldt dat ook tandartskosten die onder de basisverzekering vallen vergoed worden. Dit geldt voor volwassenen niet.


Heeft u een vluchteling in huis die (acute) zorg nodig heeft dan kunt u deze persoon in contact brengen met uw eigen huisarts dan wel huisartsenpost/ziekenhuis. Heeft u vragen over vaccinaties bijvoorbeeld voor COVID-19 dan kunt u contact opnemen met GGD Haaglanden(externe link).


Meer informatie over het bieden van zorg aan Oekraïners in Nederland kunt u vinden op de website www.zorgverzekeringslijn.nl. Vindt u het antwoord niet op de website dan kunt u gratis met de Zorgverzekeringslijn bellen op 0800-6464644 of vanuit het buitenland +31 88 900 6960.

Kunnen Oekraïners naar het ziekenhuis en zijn de kosten dan gedekt?

In Nederland kan men altijd in het ziekenhuis terecht. Het verlenen van medische zorg aan vluchtelingen uit Oekraïne wordt volledig vergoed via de Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg voor onverzekerden.

Voor zorg (uit het basispakket) verleend aan vluchtelingen uit Oekraïne worden alle zorgkosten vergoed. Zij hoeven geen eigen bijdrage te betalen. Het kan zijn dat zorgverleners zoals huisartsen niet bekend zijn met deze regeling. Het is daarom aan te raden om de zorgverleners te wijzen op de website van het CAK(externe link).

Kunnen Oekraïense vluchtelingen een zorgverzekering afsluiten?

In de visumvrije periode van 90 dagen kunnen Oekraïners geen zorgverzekering in Nederland afsluiten. Ze zijn geen ingezetene van Nederland en daarom niet zorgverzekeringsplichtig. Oekraïners die op dit moment geen medische reisverzekering hebben, komen in aanmerking voor de subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg. Medisch noodzakelijke zorg houdt in dat er een behandeling plaatsvindt in een ziekenhuis of elders omdat de zorg niet uitgesteld kan worden, bijvoorbeeld als er sprake is van een levensbedreigende situatie.

Leefgeld

Ontvangen vluchtelingen leefgeld?

Ja, voor vluchtelingen komt er een leefgeldregeling. Dit geldt zowel voor de vluchtelingen in gastgezinnen als de vluchtelingen in de gemeentelijke opvanglocaties. Welk bedrag de vluchtelingen precies ontvangen hangt af van hun woonsituatie en gezinssamenstelling.

Voor de uitkering van het leefgeld is het van belang dat de vluchtelingen zijn ingeschreven in het BRP. Op die manier verkrijgen zij een BSN nummer en daarmee kan er een bankrekening worden geopend. Indien er vluchtelingen in uw gastgezin verblijven adviseren wij u om alvast te zorgen voor de inschrijving in het BRP en om voor de vluchtelingen een rekening te openen. Eén rekening per gezin is voldoende.

Werk

Mogen vluchtelingen uit Oekraïne werken?

Oekraïense vluchtelingen mogen werken in Nederland. Werkgevers wordt gevraagd om Oekraïense medewerkers dan aan te melden, zodat bekend is wie waar werkt. Een Tewerkstellingsverguinning is niet nodig.

School

Kunnen Oekraïense kinderen naar school in Nederland?

Oekraïense kinderen hebben recht op onderwijs. Voor kinderen zonder verblijfsvergunning geldt dat zij, net zoals Nederlandse kinderen, van hun 5de jaar tot hun 18de jaar leerplichtig zijn. Wij proberen zo snel mogelijk een plekje te vinden op een school.

Dagactiviteiten

Worden er dagactiviteiten georganiseerd voor de vluchtelingen?

Diverse organisaties, stichtingen en verenigingen in de gemeente willen graag dagactiviteiten organiseren voor vluchtelingen. Ook kunnen vluchtelingen deelnemen aan reguliere activiteiten, dus activiteiten die voor iedereen beschikbaar zijn. Wij werken nauw samen met Stichting Welzijn Midden-Delfland (SWMD).

Vervoer

Kunnen vluchtelingen vrij riezen?

De NS biedt alle vluchtelingen uit Oekraïne vrij reizen aan om van één opvanglocatie naar de andere locatie te komen. Dit geldt dus niet voor recreatieve reizen. Op vertoon van het Oekraïense identiteitsbewijs en een Duits, Belgisch, Frans of Oostenrijks vervoerbewijs dat niet ouder is dan 24 uur, kan een dagkaart opgehaald worden bij de Tickets en Service-balies van NS.

Bemiddelt de gemeente bij de plaatsing van vluchtelingen bij gastgezinnen?

Nee, de gemeente bemiddelt niet. Wij mengen ons hier niet in. De plaatsing verloopt bijvoorbeeld via Takecare BNB.

Wat moet ik doen als ik geen gastgezin meer kan zijn?

Lukt het u om de een of andere reden niet meer om te zorgen voor de vluchtelingen bij u in huis? Neemt u dan contact op met het regionale coördinatiepunt in De Broodfabriek in Rijswijk. Samen met u zoeken zij naar een oplossing voor de vluchtelingen.

Rijksoverheid

Ook op de website van de Rijksoverheid(externe link) kunt u veel bruikbare informatie vinden over de opvang bij particulieren/ gastgezinnen.